Allerlei (3)

De afgelopen maand zag ik in de kliniek meerdere jonge duiven met herpesinfecties. Ik heb stellig het idee dat we dit jaar meer klinische gevallen zien dan in de afgelopen jaren. Ik stel sedert 2005 ongeveer een toename vast van de klinische verschijnselen die op de aanwezigheid van het Herpesvirus duiden bij de jonge duiven. Daarbij is het in verhoogde mate achterblijven tijdens de vluchten een toenemend probleem. Dat was aanleiding om ons sterk te maken voor het gebruik van het herpesvaccin bij de jonge duiven. In 2011 werd voor het eerst op menig probleem hok een begin gemaakt met de dubbele enting van de jonge duiven. De liefhebbers die gebruik maakten van de mogelijkheid om de duiven in de kliniek te komen laten vaccineren waren nagenoeg allemaal enthousiast over de resultaten. Niet alleen werd melding gemaakt van minder verliezen tijdens de vluchten. Er werd ook door meerdere liefhebbers opgemerkt dat ze minder luchtwegmedicatie nodig hadden en de ogen van de jongen droger bleven.

Dat was aanleiding voor velen om deze enting ook bij de oude duiven toe te passen. Ook daarbij werd melding gemaakt van goede resultaten. Er moet wel met nadruk op gewezen worden dat de eerste keer echt dubbel gevaccineerd moet worden. Ik heb er voor gelobbyd dat de entstof voor iedere dierenarts in Nederland beschikbaar kon komen. De firma Dopharma levert deze entstof uit via de zgn. Cascade-regeling. Maar in de praktijk blijkt dat een aantal dierenartsen die weinig met duiven van doen hebben volstaan met een enkele enting. Gebleken is dat de resultaten dan minder zijn.

De werkzaamheid van de entstof wordt door een enkele dierenarts in twijfel getrokken. Ik laat me daar verder niet over uit. Maar er zijn genoeg collega's die melding maken van dezelfde indruk die ik ook heb dat deze entstof , klinisch een bijdrage leveren kan bij het beteugelen van de problemen bij de jonge duiven. Dat er iets moest gebeuren om de grote verliezen in te dammen was al jaren duidelijk. Het lijkt erop dat we met deze enting een mogelijkheid geboden krijgen. Kritisch, als altijd,  zal ik desondanks blijven.

Een observatie die ook weer een indicatie geeft van de werkzaamheid van deze enting, mits goed uitgevoerd, is de opmerking van een aantal liefhebbers uit een vereniging in Midden-Limburg die hun jonge duiven kwamen laten enten. In hun vereniging hadden in 2012 , twaalf van de dertig leden de duiven dubbel laten vaccineren. Achttien leden, waaronder de leden die het me vertelden toen ze hun duiven nu ook  kwamen laten enten, hadden dat niet gedaan. Na het seizoen was gebleken dat de leden die hun duiven wel dubbel hadden laten enten veel minder jongen verspeeld hadden dan de meerderheid die hun duiven niet lieten enten.

Ogenschijnlijk werkt de entstof in bepaalde gevallen niet. Bij doorvragen blijkt dat de duiven dan niet dubbel zijn gevaccineerd of dat er helemaal geen entstof gebruikt is maar dat de duiven gewoon ingespoten zijn met een injectievloeistof tegen Ornithose. In dat laatste geval is er immers helemaal geen spraken van een vaccinatie. Maar er zijn nog steeds liefhebbers die een injectie met antibiotica verwarren met een vaccinatie en dan na een teleurstellend resultaat gaan lopen roepen dat de ‘enting' niet gewerkt heeft. Wat we ook een paar maal geconstateerd hebben is dat er verschijnselen van Herpes optreden binnen een tot twee dagen na een enting. Waarschijnlijk zijn deze duiven dan besmet geweest bij de enting en heeft de enting de symptomen hiervan mogelijk versterkt.

Concluderend wil ik stellen dat de enting in de praktijk een bijdrage lijkt te leveren aan het beheersen van de jonge duiven problematiek. Dat laat onverlet dat het desondanks mogelijk is dat duiven die gevaccineerd zijn  en in een zeer zwaar besmet milieu terecht komen toch nog enige last van de ziekte zouden kunnen ondervinden. Maar dat geldt niet alleen voor dit vaccin, dat gaat op bij meerdere ziekten en vaccins.

Voorjaar

De lange winterperiode en het koude voorjaar leverde uiteindelijk duiven op die in maart bijvoorbeeld een hele goede gezondheid hadden wat de luchtwegen betreft, maar een maand later, bij controle, wel degelijk problemen met de luchtwegen hadden en dat terwijl ze de mand niet waren in geweest, omdat de vluchten waren uitgesteld vanwege het koude voorjaarsweer.

De liefhebbers die na de maartcontrole zijn gaan spelen zonder nog verder naar de luchtwegen te laten kijken hebben voor een deel dan ook problemen gekregen al bij de eerste vluchten. Sommige zo dat al gekuurd moest gaan worden.

Maar er waren ook hokken waar de duiven niet waren teruggevallen in luchtwegconditie. Die duiven konden een goede start maken. Al met al is dit een indicatie dat het verstandig blijft om zeker in het (vroege) voorjaar de conditie van de luchtwegen goed in de gaten te blijven houden.

Entstoffen

De vroeger het meest gebruikte entstof voor de Paramyxovirose, Colombovac PMV is, zoals iedereen weet zal weten, lange tijd uit de handel geweest. Zo ook de Colombovac PMV-Pox. Van de laatste entstof werd zelfs gezegd dat deze niet meer op de markt zou terugkomen. Groot was dus de verbazing dan minder dan een maand later de firma Pfizer gewoon weer terugkwam met de combinatie entstof tegen pokken en paramyxo. De vraag is hoelang het nu weer goed gaat. Want het is echt een soort jojo beweging die gemaakt wordt met de entstoffen. Zo ook de Colombovac Paratyfus. Die zou ook niet meer terugkomen. Via de zgn. Cascade regeling kon daardoor de levende Paratyfus entstof uit Duitsland worden besteld. Ingesteld op een langdurige gebruik van deze entstof kreeg ik recent te horen dat begin juni de Colombovac Paratyfus entstof weer leverbaar zou zijn op de Nederlandse markt.

Maar pin me er niet op vast. De meeste farmaceutische bedrijven hebben weinig affiniteit met de duivensport en doen zich dan ook helaas veelal weinig moeite voor onze tak van sport.

Grote mannen en verkeerde interpretaties

Het komt wel vaker voor natuurlijk dat me gevraagd wordt om het schema van de grote mannen die ik in begeleiding heb. Ik glimlach dan meestal minzaam en probeer uit te leggen hoe het echt zit. De afgelopen maand kreeg ik weer een paar van dit soort vragen. Er was er zelfs iemand bij die er vast van overtuigd was dat dierenartsen in het algemeen aan grote mannen betere spullen geven. Dit verhaal is eigenlijk al zo oud. 30 jaar geleden werden dit soort opmerkingen wel vaker gehoord. Maar je verwacht dat met het professionaliseren van de duivensport de inzichten toch wel veranderd en verbeterd zijn. Ik denk en weet ook zeker dat dit zo is maar er blijven dus nog steeds ‘die hards' die geloven in het wonder uit de potjes. Sommige vooroordelen blijken moeilijk te bestrijden.

Wat we dus zien zijn liefhebbers die enerzijds zeggen dat ze de duiven niet vol willen stoppen met medicijnen maar doordat ze het niet snappen of niet willen snappen wel degene zijn die na twee of drie weken gaan lopen kuren met korte kuurtjes, omdat ze toch wel willen blijven doorspelen. Dat juist door deze korte en vaak te geringe kuurtjes de resistentie in de hand wordt gewerkt gaat vaak totaal aan hen voorbij. Dat een opgelopen infectie na zo'n korte kuur vaak dan niet helemaal weg is, komt deels ook omdat te kort wordt gekuurd met een minder geschikt middel .Vaak betreft het liefhebbers die menen met het goedkoopste voer  en een gebrekkig zorg voor de algemene weerstand  toch mee te kunnen blijven doen in onze veranderende sport.

Niet dat men hierdoor  op het idee komt dat er zelf uitgegaan wordt van verkeerde aannames, nee men gaat er van uit dat het zal wel komen  doordat men een verkeerd middel heeft gebruikt. Wat zoeken op internet of een goede kennis die laatst ook een middel had gebruikt wordt dan geraadpleegd en een ieuwe korte kuur wordt geprobeerd. "Hoezo veel kuren? Als de duiven ziek zijn en niet komen moet je toch wat? Is het niet zo? "

Ben ik hier negatief? Ik denk het niet. Het is zoals het vaak nog gaat. Het is wel een groep die steeds kleiner wordt omdat de duivensport meer en meer hokken krijgt waar de professionalisering al ver doorgevoerd wordt. En dat is ook maar goed ook.

De duivensport is topsport. Duivenartsen zien dit ook zo en behoren naast het gezond maken van de duiven ook te zorgen voor een optimalisering van de conditie, algemene weerstand en forme. Dan pas kan een duif in deze tijd optimaal presteren.

Wat ik slechts wil aangeven is dat men niet langer moet uitgaan van vermeende wondermiddelen uit potjes of zakjes. Die bestaan niet. Neem van mij aan de die ‘grote mannen' juist minder gebruiken dan die krabbers die vast willen houden aan het vooroordeel dat die grote mannen iets speciaals moeten hebben.

Waar het verschil dan in zit? O.a. in het inzicht. Het inzicht dat men goed moet selecteren en vooral selecteren om een gezonde stam duiven te krijgen die niet voor ieder wisselwasje een kuur moet krijgen om gezond te kunnen blijven. Die liefhebbers die het stempel grote man krijgen weten dat als geen ander. Die selecteren het hele jaar door. Selectie is en blijft het beste medicijnen. Het blijft de garantie dat men niet iedere keer hoeft te moet kuren. En dat zou een ieder die met vooroordelen rond blijft lopen zich een moeten willen realiseren. Steek de hand in eigen boezem en wijs niet naar die ander die.....

Selecteer goed en zorg ervoor dat de basis weerstand van de duiven optimaal is. Er zijn inmiddels meerdere firma's die zich daarop richten en dat is op zich een goede zaak. Maar wees ook daarin waakzaam want er is natuurlijk ook kaf onder het koren op dat gebied.

Observatie binnen onze kliniek heeft tot de rotsvaste overtuiging geleid dat verhoging van de algemene weerstand en de conditie van de duiven leidt tot een verminderde gevoeligheid voor (luchtweg)infecties en uiteindelijk tot een verminderde noodzaak van medicijngebruik.

Succes,

Peter Boskamp