Uithoudingsvermogen en spierherstel
Ruim tien jaar geleden besteedde ik voor het eerst aandacht aan omega vetzuren. In die tijd was het nog relatief nieuw dat bepaalde vetzuren uit deze groep, met name derivaten uit de omega 3 groep een belangrijke rol spelen bij de ontwikkeling van de hersenen. Gedoeld wordt op de EPA en DHA. Er is inmiddels veel gebeurd en veel onderzocht. Wat destijds meer onder de aandacht kwam was dat ons voedsel veel te veel omega 6 vetzuren bevat wat het evenwicht tussen omega 3 en omega 6 behoorlijk verstoren kan. Uit klinische proeven bleek dat er bij toepassing van de omega 3 olie tijdens de kweek, behoorlijk winst te behalen viel bij de ontwikkeling van de jonge duiven. De kweekolie is dan ook genoegzaam bekend inmiddels.
Stilstand is achteruitgang dus probeer ik de vinger aan de pols te houden en zo las ik de afgelopen tijd een drietal interessante boekwerken over deze materie. Er wordt een duidelijk verschil gemaakt tussen de derivaten van de omega oliën en de basis omega oliën. Van belang zijn vooral de basis omega oliën in de juiste verhouding. Hierover later meer.
Als zo vaak worden revolutionaire ideeën door de gevestigde orde de grond in geboord. Neem het voorbeeld van de internist uit down-under die in de jaren 80 met de stelling kwam dat maagzweren door een bacterie veroorzaakt worden, de Helicobacter pylori en met een kuur met amoxycilline te verhelpen zijn. Er werden in die tijd miljarden verdiend aan maagzuurremmers voor de symptoombestrijding dus werd de man voor gek verklaard en vooral dood gezwegen. Nu kunnen maagzweren tot maagkanker leiden. Dat maakt het niet open staan voor nieuwe ideeën dan al minder netjes. Pas toen de man een glas water met die bacteriën had ingeslikt om zijn gelijk te bewijzen en daardoor op het randje kwam te liggen, kregen de journalisten interesse in deze interessante geschiedenis, die zich hierdoor liet verkopen als een smeuïg verhaal. Het balletje kwam toen aan het rollen en uiteindelijk heeft deze onderzoeker, hoorde ik, de Nobelprijs voor de geneeskunde gekregen.
Maagzweren worden inmiddels aangepakt met antibiotica en de omzet van de maagzuurmiddelen hebben de fabrikanten tandenknarsend zien verminderen.
Een andere Nobelprijswinnaar was een Duitse wetenschapper in het begin van de vorige eeuw die de stelling poneerde dat kanker veroorzaakt wordt door een tekort aan zuurstof in de cellen. Tijdens mijn studie werd dit verhaal meerdere keren gebagatelliseerd en belachelijk gemaakt. Immers hoe kon zuurstoftekort nu kanker veroorzaken. De man zei echter zuurstoftekort in de cellen en niet zuurstof tekort op zich. Er waren wetenschappers die er mee aan de slag waren gegaan en die de oplossing zochten in het toedienen van extra zuurstof aan de patiënten. Maar de resultaten waren teleurstellend te noemen, waardoor de brenger van de boodschap nog verder belachelijk werd gemaakt. Toch had de man zich gebaseerd op gedegen wetenschappelijk onderzoek.
Jarenlang werd er niets mee gedaan. Kankeronderzoek richtte zich en richt zich vooral op de miljardenindustrie van de chemokuren en de bestralingen. Pas de laatste tijd is er aandacht voor het verbeteren van de afweer om de ziekte aan te pakken. Dat laatste is een bemoedigende aanpak.
Eind 19de eeuw werd het verharden van de olie industrieel aangepakt. Er lag voor de industrie een gouden markt open. Immers door het verharden van de oliën kon men producten gaan maken als margarine. Bij deze verharding werden de oliën gehydrogeneerd waardoor transvetten ontstaan. Deze werden vervolgens overal in verwerkt, onder andere in margarine. De margarines werden daarna gepromoot als een zegen voor de mensheid. Ze werden overal toegepast. In 1929 werd een patent aangevraagd en verkregen op het proces en ontstonden belangrijke voedingsconcerns. Transvetten waren niet meer weg te denken uit onze voeding. Gek genoeg liep het aantal gevallen van kanker dat ontstond sedertdien ook verder op. Die lijn zette zich versterkt door toen in het begin van de jaren zestig de koeien met krachtvoer gevoerd begonnen te worden om meer melk te kunnen produceren. De omega 3 en omega 6, die de koeien in de melk vormden uit het gras dat ze aten, nam daardoor verhoudingsgewijs per liter gevormde melk af. Gras is voor de koeien een leverancier van omega olie.
Mensen kregen hierdoor nog minder omega olie binnen en dan met name omega 3 olie. Relatief werd het gehalte aan transvetten dat wij mensen daardoor consumeerden nog groter. Inmiddels heeft de USA de transvetten in de ban gedaan, omdat men is gaan beseffen hoe schadelijk ze wel niet zijn voor de gezondheid. In de EU worden ze nog gewoon gebruikt. Sterker nog onder een bepaald percentage hoeven de producenten het niet eens op de analyse te vermelden. Nu heeft een Amerikaanse professor die het verhaal van de Nobelprijswinnaar uit Duitsland op een andere manier oppakte ontdekt dat zelfs kleine hoeveelheden van die transvetten behoorlijk schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid op de lange termijn. Deze Amerikaanse prof legde een verband tussen de zuurstofopname in de cellen en de omega 3 en omega 6 olie. En dan vooral tussen de basis omega 3 en basis omega 6 olie. Het is belangrijk hier een verschil te zien tussen de diverse omega oliën. De ene olie is de andere niet. Hiermee werd voor onszelf duidelijk waarom bepaalde olie in onze vliegolie beter leek te werken dan andere, toen we met de ontwikkeling van de olie bezig waren in het begin van deze eeuw.
Omega 3 olie heeft een ontstekingsremmende werking en omega 6 olie een ontstekingsbevorderende werking. Een evenwicht tussen beide is belangrijk om de diverse processen in het lichaam soepel te kunnen laten verlopen. Zoals gezegd is er in de loop der tijd een scheefgroei ontstaan tussen omega 3 en omega 6 tot wel 1:25 in het voordeel van de omega 6 olie. Dat laatste is absoluut ongewenst. Dat is dan ook de reden dat er nu een hype is bij de toepassing van de omega 3 olie. Je kunt geen boter meer in de handen nemen of er is de nieuwe verkoopslogan op vermeld: rijk aan omega 3. Niets mis mee tot op zekere hoogte. Maar het is niet het hele verhaal. Er staat namelijk niet bij of het basis omega 3 is of een derivaat hiervan. Het lichaam heeft namelijk behoefte aan basis omega 3 en basis omega 6 in de juiste verhouding.
Waarom? En dat is nu juist het interessante voor zowel de mens als onze duiven. Basis omega 3 en omega 6 vetten dienen samen te worden opgenomen in de juiste verhoudingen. Als dat gebeurt worden deze vetzuren ingebouwd in de wanden van de cellen. Misschien vraagt U zich nu af is dit dan zo belangrijk. Welnu, die Amerikaanse prof heeft meegeholpen vast te stellen dat deze basis omega 3 en 6 oliën in de celwanden werken als waren ze zuurstofmagneten. Deze omega 3 en 6 in de celwanden dragen er door hun structuur aan bij dat er zuurstof de cellen in kan komen. Op deze manier kunnen de cellen middels zuurstofverbranding energie blijven leveren. Als cellen namelijk te weinig zuurstof krijgen dan gaan ze zuurstofloos (anaeroob) suiker verbranden. Die Duitse Nobelprijswinnaar uit 1931 had al vastgesteld dat cellen als ze te weinig zuurstof krijgen, hij noemde zelfs een percentage van 35% vermindering, ze overgingen op anaerobe verbranding die niet meer terug te draaien was. Dan treedt, volgens deze Professor Warburg, de Nobelprijswinnaar uit 1931, een mechanisme in werking dat de cellen aanzet op overlevingsstrategie. Dat wil zeggen zich zo snel mogelijk gaan delen en suikers verbranden. De weg naar kanker.
Bent U er nog, want in principe is het heel simpel, maar je moet het willen zien, net als bij puzzelen. Transvetten zijn voor een deel misvormde omega 3 en omega 6 vetzuren. Het lichaam kan er in principe weinig mee omdat ze van nature niet voorkomen in de natuur. Maar als een lichaam te weinig omega 3 en omega 6 vetzuren binnen krijgt gaat het op zoek naar de dichtstbijzijnde structuren die het kan gebruiken om in de celwanden in te bouwen. Juist! Die transvetten. Het vervelende is nu dat deze transvetten niet meer als zuurstof magneten werken en dus waardeloos zijn voor de cellen. Het gevolg is dat de cellen te weinig zuurstof kunnen opnemen. En langzaam maar zeker…..
Er staat vast dat zelfs kleine hoeveelheden transvetten in het voedsel de inbouw van goede basis omega 3 en 6 vetzuren drastisch kan verminderen. De cellen gaan dus al bij geregelde opname van kleine hoeveelheden transvetten slechter functioneren. Van het een kan het ander komen. Het lichaam weet dat ze met gebrekkig materiaal aan het werk is en wil dat herstellen. Het geeft signalen af zodat men zich hongerig voelt. Op die manier hoopt het aan voldoende goede basis omega 3 en omega 6 vetzuren te komen om zo de zaak te herstellen. Helaas zal dat doorgaans niet lukken en de obesitas neemt dan ook hand over hand overal toe. Ook bij kinderen.
Cholesterol bindt zich aan die transvetten en vormen zo een probleem voor de bloedvaten. Ik vond de omschrijving van de Amerikaanse prof wel grappig. We zijn met zijn allen bezig om het cholesterolgehalte in het lichaam te verminderen omdat het schadelijk is voor de bloedvaten en de kans op hartziekten zou verhogen. De prof stelde: ‘We kunnen de transvetten vergelijken met dronken mensen die achter het stuur zitten. In plaats van de dronken mensen van de weg te halen, proberen we de zaak op te lossen door alle auto’s (cholesterol) van de weg te halen. De dronkenlappen laten we ongemoeid.
Er zijn onderzoeken die er op wijzen dat een te sterke verlaging van het cholesterol de kans op het ontstaan van kanker kan verhogen. De cynische opmerkingen die ik hier nu schreef heb ik maar weggehaald. Het is immers in principe een artikel over duiven.
“Je ziet alleen wat je zoekt, je zoekt alleen naar wat je weet”
Johann Wolfgang von Goethe
We hebben gezien dat de basis omega 3 en omega 6 in de celwanden functioneren als zuurstofmagneten. Waar is dit belangrijker dan in de spiercellen bij de duiven. Onderzoek in Italië bij lange afstandslopers wees uit dat de lopers die de juiste verhouding aan basis omega 3 en basis omega 6 kregen toegediend, niet alleen allemaal sneller waren dan de lopers die een placebo-olie hadden gekregen. Ook de recuperatie van de lopers verliep veel sneller. Geen spierkrampen en geen spierbeschadigingen door de verzuring die optreedt als spieren zuurstofloos moeten gaan verbranden. Al deze gegevens kunnen dan ook belangrijk zijn voor onze duiven. In ieder geval genoeg aanleiding om over te gaan tot de ontwikkeling van een vliegolie 2.0 om het zo maar eens te noemen. Basis omega olie in de juiste verhouding en van koudgeperste kwaliteit. Want niet alleen meer zuurstof tijdens de vlucht in de cellen is belangrijk maar ook de recuperatie na de vlucht. Verder is ook de verminderde beschadiging van de spiercellen die wetenschappelijk werd vastgesteld van groot belang.
Succes,
Peter Boskamp
